I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914’te başlamış ve tüm dünyayı sarsan büyük bir çatışma dönemine kapı aralamıştır. Savaşın temel nedeni uzun yıllara yayılan siyasi, ekonomik ve askeri rekabet olsa da fitili ateşleyen olay, 28 Haziran 1914’te Avusturya-Macaristan Veliaht Prensi Franz Ferdinand’ın Saraybosna’da suikasta uğramasıdır.
Franz Ferdinand, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun tahtının varisiydi ve eşi Sophie ile birlikte Bosna-Hersek’e bir ziyarette bulunmuştu. Bu bölge o dönemde Avusturya-Macaristan’ın kontrolü altındaydı, ancak Sırp milliyetçileri burayı kendi vatanlarının bir parçası olarak görüyorlardı. Suikastçı Gavrilo Princip, Sırp milliyetçi örgütü “Kara El” üyesiydi. Ziyaret sırasında gerçekleştirdiği saldırı, Franz Ferdinand ve eşinin ölümüne yol açtı.
Bu olay, zincirleme bir diplomatik ve askeri krize neden oldu. Avusturya-Macaristan, suikasttan Sırbistan'ı sorumlu tuttu ve bu ülkeye ağır bir ültimatom gönderdi. Sırbistan bazı maddeleri kabul etse de tüm şartları kabul etmedi. Bunun üzerine Avusturya-Macaristan 28 Temmuz 1914’te Sırbistan’a savaş ilan etti.
Savaş ilanı sonrasında, Avrupa’daki ittifak sistemleri devreye girdi. Almanya, Avusturya-Macaristan’ın yanında savaşa katılırken; Rusya, Sırbistan’ı destekledi. Daha sonra Fransa, İngiltere ve diğer ülkeler de savaşa dâhil oldu. Böylece bir bölgesel çatışma, hızla küresel bir savaş hâlini aldı.
Savaşın altında yatan daha derin nedenler de vardı: Almanya ile İngiltere arasındaki deniz gücü rekabeti, sömürge yarışları, milliyetçilik akımları, Balkanlar’daki istikrarsızlık, Osmanlı ve Avusturya-Macaristan gibi imparatorlukların iç sorunları… Tüm bunlar, Avrupa’yı zaten diken üstünde bir barut fıçısına çevirmişti. Franz Ferdinand suikastı ise bu barutun ateşlenmesine neden oldu.
Sonuç olarak, bu suikast sadece bir taht varisinin değil, 20 milyondan fazla insanın hayatını değiştirecek bir dünya savaşının başlamasına da yol açmıştır. Bu savaş, dört büyük imparatorluğun (Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Almanya, Rusya) çökmesine, dünya haritasının yeniden çizilmesine ve sonraki yıllarda II. Dünya Savaşı’nın temelinin atılmasına neden olmuştur.